VỀ CA KHÚC”MÙA XUÂN ĐÓ CÓ EM”

• Tên ca khúc: Mùa xuân đó có em
• Nhạc sĩ sáng tác: Anh Việt Thu
• Thể loại: Nhạc xuân
• Năm ra đời: 1968
• Ca sĩ thể hiện tiêu biểu: Khánh Lâm

Ca khúc “Mùa xuân đó có em” ra đời trong hoàn cảnh nào?

Nhạc sĩ Anh Việt Thu là một ngôi sao sáng của nền tân nhạc Việt Nam. Ông sáng tác từ rất sớm, khi mới 23 tuổi, ông đã có những nhạc phẩm rất hay như: “Giòng An Giang”, “Đẹp Bạc Liêu”… Dù chỉ ở lại trên dương thế 36 năm nhưng ông đã sáng tác hơn 200 bài hát. 

Trong nhóm những sáng tác tiêu biểu của Anh Việt Thu, không thể không nhắc đến ca khúc “Mùa xuân đó có em”. Đây là ca khúc dạt dào tình cảm lứa đôi, nói thay tâm trạng và tình cảm của những người xa quê, luôn lo âu không biết rằng có kịp trở về để vui vầy đón Tết bên gia đình, người thương hay không?

Ca khúc “Mùa xuân đó có em” được nhạc sĩ Anh Việt Thu sáng tác vào đầu năm 1969. Về địa điểm sáng tác, ở trên tờ nhạc (bên dưới tiêu đề ca khúc), Anh Việt Thu có viết: “Viết trên đồng thép gió Phú Thọ, mùa xuân ngủ muộn năm sáu mươi chín, trời thấp và mây đùn quanh tháp cổ”.

Về hoàn cảnh ra đời, theo anh Huỳnh Hữu Việt Bằng (con trai trưởng của nhạc sĩ Anh Việt Thu) chia sẻ: Ca khúc này được cố nhạc sĩ sáng tác vào mùa xuân năm 1969, trong lúc đang công tác ở đài phát tín quân đội bên Phú Thọ. Tưởng rằng ông đã không kịp về đón giao thừa cùng gia đình, và lúc ấy ông đã ngồi nhớ về mùa xuân năm cũ năm 1965 khi ông nên duyên cùng vợ vào những ngày xuân như vậy. 

Thật may mắn, ông đã kịp về nhà bên vợ con vào những ngày cuối năm để sum họp đón Tết. Và khi ngồi ở bên bàn làm việc song cửa sổ nhìn ra những tia nắng vàng lưa thưa chiều 30 Tết đã gợi cảm hứng cho ông sáng tác “Mùa xuân đó có em”.

Lúc sinh thời, nhạc sĩ Anh Việt Thu cũng từng chia sẻ về ca khúc này như sau: “… Là bài tình ca mang bóng dáng những khuôn mặt người yêu và bạn bè. Là những bài hát đã viết trong suốt quãng đời tuổi trẻ xem như những đóa hoa cỏ dại rải rác bên đường…”. 

“Mùa xuân đó có em” và nỗi khắc khoải “Nếu chiều nay lỡ hẹn không về…” 

Trong hàng trăm nhạc phẩm xuân nổi tiếng đã được sáng tác hơn nửa thế kỷ qua, người nghe nhạc vàng vẫn còn nhớ đến và yêu mến “Mùa xuân đó có em” của Anh Việt Thu với câu hát:

“Nếu chiều nay lỡ hẹn không về,

Thì xuân năm nay xuân sẽ buồn,

Sẽ buồn hơn mấy cội mai già,

Mà mùa xuân quên mặc áo mới”

Mùa xuân vốn là mùa của yêu thương đoàn tụ, mùa sum họp gia đình. Dẫu ai có đi xa cũng cố gắng sắp xếp về với gia đình trong khoảnh khắc giao mùa. Nhưng nếu lỡ hẹn không về được thì xuân sẽ trở thành vô nghĩa, sẽ buồn hơn mấy cội mai già mà mùa xuân quên mặc áo mới.

“Hẹn hò xa xưa còn nguyên tất cả,

Dành cho em tình yêu rất lạ,

Dù sao anh cũng về, mộng xuân đã chín đỏ

Bàn tay nâng niu hoa cúc, bàn tay hiu hắt giọt lệ đầy”

Dẫu chiều nay lỡ hẹn không về nhưng tình yêu dành cho người con gái nơi quê nhà vẫn vẹn nguyên. Tình yêu không chỉ tràn đầy mà còn “dành cho em tình yêu rất lạ”. Đó là tình yêu luôn mới mẻ của người phương xa gửi về.

Người con trai ấy còn không quên hẹn ước sẽ về khi “mộng xuân đã chín” và ước mơ bàn tay được nâng niu hoa cúc, nâng niu mùa xuân hạnh phúc lứa đôi tròn đầy trong giọt lệ vui mừng hội ngộ.

“Em có nghe trời vào xuân chưa,

Bên song từng giọt nắng vàng chợt lưa thưa”

Lời nhạc như thay lời tỏ tình mà người gửi đến nhau, vạn vật đang tưng bừng đón xuân về với bao cảnh sắc tươi đẹp. Và khi tình yêu bên cạnh thì mùa xuân rộn rã hon, khi người yêu kề cận một bên thì xuân thêm đẹp vô cùng. Đó là mùa xuân yêu thương dạt dào với ngàn hoa khoe khắc ngoài đời, thơm ngát hương trong lòng đôi lứa mong chờ mùa xuân bên nhau:

“Và mùa xuân đó có em thì xuân đẹp nhất

ANh không biết xuân về lúc nào

Lời tỏ tình đong đưa theo gió,

Mình thương nhau mấy tuổi xuân về”.

Mùa xuân đó có em, nên anh xôn xao lòng ngập tràn hạnh phúc “không biết mùa xuân về lúc nào”. Lời nhạc diễn tả trọn vẹn tâm trạng của người đang yêu, say đắm với tình yêu và khát khao được trở về. Để rồi lại bâng khuâng tự hỏi “mình thương nhau mấy tuổi xuân rồi” và mùa xuân nào có em cũng là mùa đẹp nhất.