Anh Việt Thu là bút danh của nhạc sĩ Huỳnh Hữu Kim Sang. Bút danh này gắn liền với câu chuyện về tình anh em, trách nhiệm với người em tật nguyền.
Anh Việt Thu là người nhạc sĩ tài hoa trong làng nhạc vàng trước 1975. Nét nhạc của ông có sự khác biệt đáng kể so với đồng nghiệp cùng thời. Các ca khúc như Tám điệp khúc, Đa tạ, Gió về miền xuôi… được sáng tác dựa trên giai ngũ cung đầy tính dân tộc, đem lại cảm xúc mãnh liệt cho công chúng suốt 60 năm qua. Nhạc sĩ Anh Việt Thu cũng sáng tác Hùng ca với tập Đường chúng ta đi, điển hình là ca khúc “Trên đầu súng”. Và không thể không nhắc đến những giai điệu bolero bất tử qua các sáng tác như: Người ngoài phố, Hai vì sao lạc, Mùa xuân đó có em… luôn được khán giả yêu thích suốt nhiều năm qua.
Nhạc sĩ Anh Việt Thu tên thật là Huỳnh Hữu Kim Sang (1939 – 1957). Cái tên “Kim Sang” của ông là tên của một vị sư thầy ở chùa Campuchia – nơi cha mẹ ông đến cầu tự. Ở trên bia mộ của Anh Việt Thu cũng có ghi pháp danh của ông là Minh Hạnh.
Theo nhiều nguồn tư liệu, Anh Việt Thu là anh cả trong gia đình. Dưới ông còn có 3 người em là: Phi Long, Phi Hùng và Việt Thu. Trong đó, người em út Việt Thu số khổ, là đứa trẻ tật nguyền.
Vì là anh cả trong gia đình nên Anh Việt Thu phải gánh vác nhiều hơn. Ông là người chăm lo cho các em nhỏ và bố mẹ già. Chính vì thế, ngay từ ngày mới bước chân vào nghiệp sáng tác, ông đã lấy bút danh là Anh Việt Thu (có nghĩa là “Anh của Việt Thu).
Anh Việt Thu là chàng nhạc sĩ trẻ ham sống, ham cống hiến cho đời, cho âm nhạc. Thế nhưng, ông lại mang mệnh vắn số, ra đi khi còn rất trẻ và rất nhiều vướng bận xung quanh… Ông qua đời năm 37 tuổi. Vào buổi sáng, bên chiếc xe tang của Anh Việt Thu có người vợ trẻ và 2 đứa con thơ, cùng cha mẹ già và đứa em trai tật nguyền.
Bút danh “Anh Việt Thu” của tác giả Huỳnh Hữu Kim Sang còn là nguồn cảm hứng cho tác giả ca khúc “Vùng lá me bay” – Đặng Văn Quang. Được biết, nhạc sĩ Đặng Văn Quang đã lấy bút danh viết nhạc là “Anh Việt Thanh”.
Anh Việt Thu và Anh Việt Thanh là 2 nhạc sĩ cùng quê, dù không phải anh em ruột nhưng cũng có chút liên hệ họ hàng xa. Lúc sinh thời, khi được hỏi sao chọn bút danh này, nhạc sĩ Anh Việt Thanh giải thích: “Sở dĩ tôi lấy tên Anh Việt Thanh là vì tôi và Anh Việt Thu ở cùng làng, có bà con xa bên mẹ, hơn nữa tôi rất phục tài của Anh Việt Thu, nên ước muốn nơi chúng tôi sinh ra có nhiều nhạc sĩ”.
Một số cột mốc trong 20 năm sự nghiệp âm nhạc của Anh Việt Thu:
– 1958-1959: Anh Việt Thu là trưởng đoàn văn nghệ Tổng hội Sinh viên Quốc gia.
– 1963: Anh Việt Thu làm luận án về âm nhạc ở Nhật Bản; sau đó đỗ tốt nghiệp hạng ưu ở trường Âm nhạc Quốc gia Sài Gòn khóa đầu tiên.
– 1956: Anh Việt Thu về Tây Ninh dạy nhạc ở trường Nam Trung học Tây Ninh.
– 1965 – 1966: Anh Việt Thu thành lập đoàn Du ca Phù Sa (Anh Việt Thu, Anh Việt Thanh, Hà Phương, Phạm Minh Cảnh) đi hát từ Cần Thơ ra đến Huế.
– 1966: Anh Việt Thu là huấn luyện viên các khóa luyện Thanh Ca Tác Động do Bộ Thanh Niên tổ chức tại Sài Gòn, cùng với Đỗ Quý Toàn, Nguyễn Đức Quang, Phương Oanh, Nguyễn Thanh, Ngô Mạnh Thu,.. Khóa sinh do Ty Thanh Niên ở các tỉnh tuyển chọn và đưa về dự. Đây tiền thân của Phong trào Du ca Việt Nam.
– 1966 – 1968: Anh Việt Thu được Đài Vô tuyến Việt Nam mời về làm chương trình Phù Sa và Tuần báo văn nghệ truyền thanh. Sang năm 1971, ông có riêng chương trình Giờ âm nhạc Anh Việt Thu trên Đài Vô tuyến Truyền hình Việt Nam (VNCH)
– 1972 – 1973: Anh Việt Thu hợp tác với hãng Đĩa hát Việt Nam thực hiện một số băng nhạc cổ vũ tín hiệu hoà bình từ Hiệp định Paris (1973).
– Cuối đời: Anh Việt Thu làm việc cho Phòng Văn nghệ Đài phát thanh quân lực Việt Nam Cộng hòa chung với nhạc sĩ Trần Thiện Thanh và Phạm Minh Cảnh.
