Nhạc sĩ Châu Kỳ (1923 – 2008) là một trong những nhạc sĩ gạo cội của nền tân nhạc Việt Nam với gia tài đồ sộ hơn 200 sáng tác. Trong đó có nhiều nhạc phẩm của ông đã đi sâu vào tâm hồn người yêu nhạc như “Giọt lệ đài trang”, “Con đường xưa em đi”, “Đón xuân này nhớ xuân xưa”,…

Mang trong mình trái tim đa cảm của người nghệ sĩ, sau nhiều trắc trở, tổn thương trong chuyện tình cảm, nhạc sĩ Châu Kỳ đã may mắn tìm được một nửa thực sự của đời mình, đó chính là bà Kha Đằng.

Người vợ tào khang, một đời nâng khăn sửa túi cho nhạc sĩ Châu Kỳ

Nhạc sĩ Châu Kỳ từng trải qua cuộc hôn nhân thứ nhất với một giai nhân nức tiếng của thập niên 1950 – nữ ca sĩ Mộc Lan. Họ chung sống với nhau được 3 năm (1949 – 1952) thì tan vỡ. Ba năm sau, Châu Kỳ nên duyên với cô nữ sinh Kha Thị Đàng, nhỏ hơn ông 15 tuổi. Cả hai chung sống hạnh phúc với nhau cho đến lúc ông qua đời vào năm 2008.

Khi được hỏi về cuộc hôn nhân với chồng, bà Đàng hồi tưởng: “Khi lấy anh Châu Kỳ, gia đình tôi một mực phản đối, tôi rời nhà chỉ với một chiếc áo dài trắng mặc trên người cùng với tinh thần tự lập, không dựa dẫm vào gia đình. Đêm tân hôn, tôi mới biết chồng dù là nhạc sĩ nổi tiếng nhưng không nhà cửa, căn phòng anh đang cư ngụ là ở nhờ gia đình một người bạn. Và anh Châu Kỳ khi ấy cũng chẳng biết bao giờ mới có thể mua được nhà. Khi đó cuộc sống của chúng tôi rất khó khăn, chủ yếu sống dựa vào tiền thù lao đi hát tại các rạp phim, phòng trà của anh Châu Kỳ. Sau khi sinh con đầu lòng, tôi quyết chí dành dụm đi mua trả góp một căn nhà nhỏ trong hẻm sâu với bề ngang 4m, sâu 14m. Từ đó mà anh Châu Kỳ có nhà riêng, có nơi để ngồi viết lách. Tiền mua nhà khi ấy chúng tôi phải trả mấy đợt mới hết!”.

Sau năm 1975, như những nhạc sĩ miền Nam khác, cuộc đời của gia đình nhạc sĩ Châu Kỳ bước qua một trang mới, khó khăn và thử thách càng nhiều hơn. Bà Đàng từng chia sẻ giai đoạn đó với nhà báo Trần Quốc Bảo: “Đó là quãng thời gian vất vả, cực nhọc nhất của tôi. Bởi tôi vừa phải một mình kiếm tiền nuôi các con, lại vừa phải kiếm tiền đi thăm nuôi anh ấy trong hoàn cảnh kinh tế chung của cả nước rất khó khăn”.

Khi ấy, bà Đàng là công nhân trong nhà máy giấy Tân Mai ở Đồng Nai, lương chỉ có 300 mỗi tháng. Thế nhưng mỗi tháng bà phải tiêu tốn hết những 1000 đồng để thăm nuôi chồng, chưa kể đến khoản tiền nuôi các con ăn học. Để có tiền trang trải, bà Đàng phải thức khuya dậy sớm, làm thêm đủ thứ việc bên ngoài.

Khi ấy nhiều người thấy bà bôn ba cực khổ thì nói rằng bà là phụ nữ mà “điếc không sợ sung”. Nhưng bà chỉ cười bảo: “Khi ấy, chồng con tôi là những người quan trọng nhất đối với tôi, nên tôi làm tất cả vì họ, không có thời gian để lo sợ. Tôi chỉ buồn một chuyện là do thời điểm ấy khó khăn quá nên việc học các của con lỡ dở”.

Những năm cuối đời, nhạc sĩ Châu Kỳ phải nằm một chỗ mất gần 2 tháng. Mỗi ngày phải truyền 3 chai nước biển, 1 chai muối, 1 chai đường, 1 chai đạm để duy trì sự sống. Khi ấy, bà khóc nói với nhạc sĩ Châu Kỳ rằng: “Anh ơi, em hết tiền rồi. Khi nào anh trăm tuổi thì anh nằm lại Sài Gòn nhé!”. Nhạc sĩ Châu Kỳ nghe vậy thì đáp: “Em phải đưa anh về Huế. Em đừng có lo, bạn anh sẽ lo hết!”.

Thế là khi nhạc sĩ Châ Kỳ rút hơi thở cuối cùng, bạn bè của ông đã tập trung lại lo đám tang cho ông và đưa ông về chôn cất ở mảnh đất quê hương, nơi ông thương nhớ trọn đời.

Cố thi sĩ – soạn giả Kiên Giang đã từng nhận xét về bà Kha Thị Đàng như sau: “Châu Kỳ, một nhạc sĩ tài danh trong thập niên 1960 là một người đào hoa, hào phóng, sống hết lòng với bạn bè. Sự nghiệp thành công của anh có công rất lớn của người vợ chịu thương chịu khó, toàn tâm toàn ý lo cho chồng, để anh được sống với nghệ thuật mà anh đã chọn. Bà đúng là một người vợ của nghệ sĩ”.

Người tri âm tri kỷ, dốc hết tâm tư thấu hiểu cho chồng

Nói về sự đào hoa và tính nghệ sỹ của chồng mình, bà Đàng từng nghẹn ngào chia sẻ: “Những chuyện tình của chồng tôi đau khổ, trắc trở nhưng những mối tình của Châu Kỳ cùng những sáng tác của ông sẽ sống mãi trong lòng khán giả. Cuộc đời chồng tôi có nhiều bóng hồng, tôi làm vợ phải thông cảm cho chồng vì nhờ đó mới có nhiều ca khúc hay tặng đời”.

Năm 2005, ca sĩ Chế Linh chỉ hát sai một từ trong bài “Túy ca” trong chương trình nhạc Châu Kỳ do trung tâm Thúy Nga tổ chức, thì ngay lập tức bà Đàng lên tiếng sửa lại. MC Kỳ Duyên khi ấy tò mò hỏi bà: “Cô ơi cô, mấy trăm bài của chú cô thuộc hết hả?”. Bà mỉm cười gật đầu đáp lại, MC Kỳ Duyên bất ngờ thốt lên: “Trời ơi, sao cô thương chú dữ vậy”.

Người nghệ sĩ được ví như con tằm cả đời rút ruột kéo tơ trả nợ cho đời. Cả một đời cống hiến của người nghệ sĩ, có lẽ điều khiến họ hạnh phúc nhất chính là có những người tri âm tri kỷ hiểu được những sáng tạo của họ. Đối với nhạc sĩ Châu Kỳ, có lẽ người vợ tào khang – bà Kha Thị Đàng chính là người tri âm tri kỷ ấy. Cũng có lẽ vậy nên họ mới có với nhau những ngày tháng hạnh phúc dù cuộc sống lắm vất vả, bộn bề.

Có thể nói, cuộc hôn nhân định mệnh của nhạc sĩ Châu Kỳ và bà Kha Thị Đàng là một câu chuyện tình đẹp hiếm hoi trong giới nghệ sĩ. Gần 60 năm chung sống cùng chồng, bà Đàng chưa bao giờ nói lời ân hận và luôn hãnh diện bởi bà đã cùng chồng sống một đời say mê, hết lòng cống hiến cho nghệ thuật, cho âm nhạc. Một cuộc hôn nhân dù không sung túc, nhưng xứng đáng để bà có thể kiêu hãnh với cuộc sống này.