Tremolo là một trong những kỹ thuật đẹp nhất của guitar cổ điển. Tremolo tạo ấn tượng về những nốt nhạc lung linh, bền vững — một chuỗi âm thanh thuần khiết và liên tục. Bạn có thể cảm nhận nó như một hiệu ứng tinh tế, làm mê hoặc khán giả. Về cơ bản, tremolo được tạo ra bằng cách chơi một nốt trầm bằng ngón tay cái, sau đó là ba nốt cao hơn; theo kỹ thuật truyền thống, các ngón tay đeo nhẫn (a), giữa (m) và trỏ (i) chơi các nốt cao hơn. Khi được chơi nhanh, kỹ thuật này tạo ra ảo giác về một bè trên liên tục hòa quyện với phần đệm âm trầm. Trong ví dụ dưới đây, giai điệu nằm ở giọng trên cùng.

Đôi khi chúng ta sẽ bắt gặp kỹ thuật tremolo với giai điệu ở bè trầm, như được minh họa trong ví dụ tiếp theo.

Nếu chúng ta chơi tremolo trên cùng một nốt nhạc và bằng cách lắng nghe rất cẩn thận, bạn có thể nghe rõ hơn chất lượng của từng giai điệu được tạo ra và cũng có thể kiểm soát bất kỳ khiếm khuyết nhịp điệu nào. Điều này đầu tiên nên được thực hành rất chậm với mỗi giai điệu bằng nhau, và sau đó người ta có thể tăng dần nhịp độ. Dưới đây là bài tập tremolo sẽ giúp bạn tự tin chuyển từ chuỗi này sang chuỗi khác.

Thật thú vị khi nghệ sĩ guitar vĩ đại người Tây Ban Nha Andrès Segovia (1893-1987) đã nghĩ về tremolo như là “một arpeggio trên một dây đơn”. Vladimir Bobri đã viết về kỹ thuật này: “đầu tiên sẽ là chơi hợp âm rải nhanh cho đến khi chúng hoàn toàn đồng đều và sau đó mới là thực hành tremolo.”

Cảm nhận trong giác quan được sử dụng để tạo ra kỹ thuật tremolo là rất quan trọng. Tremolo nên có chất lượng âm thanh mượt mà và việc tạo ra một giai điệu êm dịu bằng cách sử dụng nhiều thịt hơn là móng tay; vì lý do này, móng tay không nên quá dài. Điều quan trọng là các ngón tay ở bàn tay phải ở “trên” dây, vuốt ve dây chứ không phải “bay” hoặc chuyển động quá mức. Bạn nên nới lỏng các ngón tay và chơi nhẹ nhàng. Tremolo cần phải mượt mà, trôi chảy như nước… như một dòng suối nhỏ. Đừng chơi nặng và đừng chơi từng nốt một. Nghệ sĩ Julian Bream (1933-2020) đã mô tả tremolo như một “kỹ thuật thú vị trên guitar…. các tác phẩm như sonata, suite hoặc concerto, nơi tremolo có thể được sử dụng một cách hiệu quả để tạo ra sự đa dạng về kết cấu tác phẩm”. Bream tiếp tục rằng “khi được chơi ở tốc độ nhanh hợp lý, tremolo có thể đạt được tuyến giai điệu bền vững.” Nhiều nhà soạn nhạc cho guitar bao gồm: Ponce, Castelnuovo-Tedesco, Torroba, Rodrigo, Tansman và Barrios đã sử dụng tremolo trong các tác phẩm của họ. Kỹ thuật tinh tế và đôi khi bí ẩn này là một trong những âm thanh thơ mộng nhất của guitar cổ điển. Thông qua các tác phẩm của các nhà soạn nhạc vĩ đại, tremolo quyến rũ đôi tai của người nghe và đã thấm sâu vào tâm hồn âm nhạc của người chơi guitar.

(Biên soạn và dịch: Trần Văn Trường)