Tài năng
Hồ Ngọc Hà thể hiện tài năng từ thời làm người mẫu – giai đoạn phần nhiều khán giả đã quên bởi sự nghiệp ca sĩ quá thành công hiện tại.
Với chiều cao, gương mặt, thần thái và những gì thể hiện tại Tìm kiếm Người mẫu thời trang châu Á 2002 (Siêu mẫu Việt Nam ngày nay – PV), cô hoàn toàn cho thấy đủ tiềm năng để theo đuổi vị trí cao trong nghề này.
Không rõ vì điều gì, Hồ Ngọc Hà không chọn đi tiếp với nghề người mẫu mà theo đuổi âm nhạc.
 |  |
Thời mới lấn sân, dư luận phán xét Hồ Ngọc Hà như một “người mẫu hát” suốt thời gian dài – khắt khe nhưng không sai. Vì khi ấy, cô hát kém, giọng yếu không có kỹ thuật; thể hiện nông trong cách xử lý và cá tính nghệ thuật; trình diễn cũng chưa thực sự thu hút.
Hồ Ngọc Hà tập trung phát triển thế mạnh trước, dần ghi điểm với khán giả bằng kỹ năng trình diễn bắt mắt, hấp dẫn. Theo thời gian, cô âm thầm học nhạc, luyện thanh, cải thiện giọng và kỹ thuật.
Ở thời điểm hiện tại, Hồ Ngọc Hà đã xóa sạch điều tiếng hát kém năm xưa. Không ai còn nhớ cô từng là người mẫu hay gọi cô là “người mẫu hát”. Nếu có, đó sẽ là “người mẫu lấn sân ca hát thành công nhất Việt Nam”.
Hồ Ngọc Hà khẳng định mình là một nghệ sĩ trình diễn (performer) có khả năng hát tốt, kỹ thuật thanh nhạc ở mức khá.
Sự tiến bộ đáng nể của nữ ca sĩ thậm chí tạo ra vài tranh luận trên mạng xã hội. Dù vậy, điều đó không cần thiết vì rõ rằng cô chưa từng chạm đến ngưỡng năng lực của một ca sĩ chuyên giọng (vocalist) thực thụ.
Hiểu rõ bản chất của giải trí
Nếu chỉ bằng tài năng và ngoại hình, Hồ Ngọc Hà khó thể đạt được vị trí của hiện tại. Hành trình làm nghề của cô thú vị hơn nhiều; chứa đựng những câu chuyện và có thể trở thành bài học cho các thế hệ nghệ sĩ sau.
Thị trường giải trí Việt Nam có những đặc tính giống với các thị trường cùng khu vực như Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, Nhật Bản… Ở đó, khái niệm “giải trí” chưa bao giờ thuần túy là câu chuyện tài năng, chuyên môn.
Thị trường còn là hệ sinh thái – nơi khán giả không chỉ tiêu thụ tác phẩm mà còn hình ảnh, câu chuyện, cảm xúc và cả tranh cãi quanh nghệ sĩ.
Hồ Ngọc Hà trình diễn nóng bỏng tại “Asia Festival Song” năm 2009
Xuyên suốt sự nghiệp, Hồ Ngọc Hà luôn có những scandal đời tư “tầm cỡ” như: đám cưới năm 17 tuổi, chuyện tình với nhạc sĩ Đức Trí, bộ ảnh nude nghệ thuật, chung sống với doanh nhân Quốc Cường (Cường Đô la), mối quan hệ với doanh nhân K…
Đặc biệt, có những scandal như nghi vấn người thứ 3 với độ nghiêm trọng vào bậc nhất, có khả năng hủy hoại sự nghiệp.
Với nhiều nghệ sĩ, mỗi scandal ví như một lần “đùa với lửa” thì Hồ Ngọc Hà trải qua không đếm xuể lần “trình diễn với lửa” trước công chúng.
Những scandal chắc chắn làm hoen ố phần nào tên tuổi song ở góc nhìn tích cực giúp cho tên cô luôn được giữ được sức nóng, sự quan tâm. Điều này khá hiển nhiên vì công chúng luôn cần câu chuyện để theo dõi, bàn tán hoặc thần tượng.
Từ đầu sự nghiệp, Hồ Ngọc Hà đã không né tránh mà chọn sống cùng thị phi. Việc xây dựng hình ảnh cá nhân riêng biệt, không cố gắng làm “gái ngoan” hay thay đổi để vừa lòng số đông cho thấy cô không chạy theo xu hướng ngắn hạn mà định vị hình ảnh lâu dài.
Bí quyết của Hồ Ngọc Hà là không bao giờ thách thức giới hạn đạo đức, pháp luật. Đơn cử, đến nay, không có ai hay bằng chứng nào xác nhận mối quan hệ giữa Hồ Ngọc Hà và doanh nhân K thực sự là gì. Vì vậy, nghi vấn là người thứ 3 qua những hình ảnh không xác định bên nào tuồn ra mãi mãi dừng ở tin đồn được truyền miệng.
Sau scandal, Hồ Ngọc Hà luôn chọn “vắng bóng” showbiz một thời gian, sau đó trở lại bằng thông tin tích cực như làm từ thiện hoặc xuất hiện tại các sự kiện đủ sức nặng. Việc này lặp đi lặp lại cho thấy nữ ca sĩ đủ khôn ngoan, biết lúc nào nên xuất hiện và khi nào nên biến mất.
Thương hiệu toàn diện
Bên cạnh sự nhạy và thấu hiểu bản chất của giới giải trí, Hồ Ngọc Hà thuộc số ít nghệ sĩ Việt có chiến lược phát triển bài bản.
Cụ thể, đó là chiến lược kinh doanh bản thân (self-branding), biến mình thành sản phẩm giải trí đa năng, từ đó tối đa hóa lợi nhuận từ mọi khía cạnh cuộc sống.
Khác với nghệ sĩ truyền thống chỉ chuyên tâm hoạt động nghệ thuật và kiếm tiền từ tác phẩm, Hồ Ngọc Hà tiêu biểu cho nhóm ngôi sao hiện đại xây dựng thương hiệu toàn diện.
Ở đó, cô cung cấp sản phẩm chính là âm nhạc; sản phẩm phụ là hình ảnh cá nhân, câu chuyện đời tư, phong cách thời trang, scandal…
Khán giả thích nghĩ rằng mình đang thấy đời thật của ngôi sao nhưng không nhận ra tất cả nội dung họ tiếp cận đều đã được chọn lọc kỹ lưỡng, thậm chí là một kế hoạch PR được đầu tư.
Điểm độc đáo trong cách Hồ Ngọc Hà xây dựng hình ảnh những năm gần đây là “gần gũi một cách xa xỉ”.
Cô luôn xuất hiện với vẻ thời thượng, sang trọng bậc nhất dù trực tiếp hay qua hình ảnh, video. Song, ngôi sao hạng A – người mang tư cách “Bạn thân thương hiệu” (Friend of the House) của Gucci, Bvlgari – lại có cử chỉ gần gũi, bông đùa hồn nhiên mà chừng mực, thi thoảng pha giọng Nam một cách duyên dáng. Sự đối lập thú vị tạo nên sức hút, dần trở thành đặc điểm định vị thương hiệu cho Hồ Ngọc Hà.
Ngoài ra, sức hút của Hồ Ngọc Hà còn đến từ việc thành công duy trì cảm giác tò mò trong khán giả. Ngay cả khi không có scandal, cô vẫn cho thấy ý thức chuyện giới giải trí cần những khoảng lặng, kỵ xuất hiện “ngập mặt” 24/7.
Toàn bộ hoạt động truyền thông cá nhân của cô được triển khai chừng mực, hợp lý, tạo cảm giác bí ẩn, khó nắm bắt. Vì vậy, ngay cả khi không còn hoạt động mạnh, cô vẫn là tâm điểm của sự chú ý mỗi lần xuất hiện, không ai đoán được sẽ làm gì tiếp theo.
Cách Hồ Ngọc Hà kiểm soát hình ảnh kiểu “bắt – thả” hiện tại gần như cùng bản chất với việc kiểm soát và khai thác scandal ngày trước.
MV “Hừng đông” – một sản phẩm khá tốt của Hồ Ngọc Hà những năm gần đây
Cú chuyển mình khôn ngoan
Năm 2017, Hồ Ngọc Hà và Kim Lý bắt đầu mối quan hệ tình cảm, mở đầu cho quá trình thay đổi hình tượng đáng kinh ngạc trước công chúng.
Tám năm bên Kim Lý, cô trở thành vợ hiền, mẹ tốt của 3 đứa trẻ; ngoài ra còn là người cũ văn minh và đầy trách nhiệm với cuộc hôn nhân đã qua.
Đáng chú ý, Hồ Ngọc Hà không vướng bất kỳ scandal nào tầm trung trở lên suốt giai đoạn này, góp phần lớn vào việc xóa nhòa hình tượng lắm thị phi ngày trước. Về sự nghiệp, cô dành sự tập trung luân phiên giữa kinh doanh mỹ phẩm và ca hát.
Âm nhạc của ca sĩ sau dấu mốc của Kim Lý cũng thay đổi đáng kể, dần thiên về dáng vẻ của “người đàn bà hát” mỹ miều, từng trải và sâu sắc.
Đây là hướng đi an toàn và phù hợp với cô hiện tại. Vì mỗi lần ra sản phẩm thể nghiệm phong cách mới, Hồ Ngọc Hà cho thấy dấu hiệu đã cũ và lỗi thời trước dòng chảy âm nhạc của thị trường, nhất là từ sau cột mốc MV Cô đơn trên sofa năm 2022.
Tựu trung, nếu giới giải trí là sự tồn tại của một hệ thống được vận hành có quy luật thì Hồ Ngọc Hà thành công nhờ thích nghi xuất sắc với hệ thống đó.
Trải qua vô số lần vấp ngã rồi đứng dậy, vượt qua, thậm chí khai thác những va vấp làm lợi thế cho bản thân, cô đoạt lấy thành công như một phần thưởng xứng đáng.
Hồ Ngọc Hà cũng cho thấy mình phù hợp nhất với danh xưng “Nữ hoàng giải trí” – hiểu công chúng cần gì và quán triệt triết lý nghệ thuật vị công chúng.
Lê Thị Mỹ Niệm
